En iyi Sovyet filmleri: İnsanın Kaderi (Судьба человека - 1959)

Yönetmen: Sergey Bondarchuk
Oyuncular: Sergey Bondarchuk
Pavlik Boriskin
Zinaida Kirienko
Pavel Volkov
Tür: Dram, Savaş
Yapım: Sovyetler Birliği - 1959
Puan: 9

İnsanın Kaderi (Судьба человека - 1959) filmi, Rus yazar Mihail Şolohov’un aynı isimli romanından uyarlanmıştır. Film bir Rus askerinin öyküsünü ve aynı zamanda kaderini anlatıyor. Bildiğimiz sıradan bir öykü değildir onun öyküsü.

Andrey Sokolov, İkinci Dünya Savaşı başladığında şoför olarak askere alınır ve savaşın başlangıcında kullandığı kamyonun bombalanması sonucu esir düşer. En başta kaderinde Almanlara esir düşmek ve esir kampının zorlukları ve yokluklarına katlanmak vardır. İlk fırsatını bulduğunda kaçar ve yeniden Sovyet ordusuna geri döner. Esirlikten kurtulduğu için kısa süreliğine evine gönderilir ama korkunç bir manzara ile karşılaşır.

Andrey Sokolov savaştayken Alman uçaklarının bombardımanı sırasında evine bir bomba düşmüş ve eşi ve iki kızı burada ölmüştür. Yakınlarından ise sadece bir oğlu kalmıştır ve o da subay olarak orduya katılmıştır. Andrey yeniden orduya döner ve savaşın son günlerinde oğlunun da öldüğü haberini alır. Artık hiç yakının kalmamıştır. Kaderin önüne koyduğu bu zorluklara rağmen insanlığını korumayı başarır.

Ancak kader bu sefer ona farklı bir sürpriz yapar. Çalıştığı sırada yetim bir oğlan çocuğu görür. Asker olan babası savaşta ölmüş, annesi de trenle giderken Alman uçaklarının bombardımanı sırasında ölmüştür. Yetim Vanya çöpten bulduğunu yer, nerede olursa orada geceler.

Filmin en duygu yüklü sahnesi de işte bu sahnedir. Kısa bir düşünmeden sonra Andrey, Vanya’ya onun babası olduğunu söyler. Çocuğun verdiği tepki ise her izleyiciyi gözyaşlarına boğmaya yetiyor. Onu evlat edinir ve ona babalık yapar.

Filmin akılda kalan ve bir diğer önemli sahnesi ile Andrey esir iken yaşanan bir olaydır. Andrey esir kampının komutanı tarafından çağrılır. Çok çalıştırıldıklarını söylediği için onu kurşuna dizeceklerini öğrenir. Haberi soğukkanlı ve hatta sevinçle karşılamasına şaşıran Alman komutan bu sefer ondan bir bardak dolusu içki içmesini ister; Alman ordularının zaferi şerefine. Bu teklifi reddeden Rus asker, bu sefer kendi ölümüne iç derken bardağı Alman subayların şaşkın bakışları arasında bir çırpıda kafaya diker.

Şaşıran Alman komutanın bir daha iç demesi ile bu üç bardağa çıkar ama kaderinde bu sefer ölüm yoktur. Hatta Rus askerinin gösterdiği bu cesaret karşılığında ona ödül olarak da tam bir ekmek verilir.

İnsanın Kaderi (Судьба человека - 1959) yıllar geçmesine rağmen özellikle bahsettiğim sahneleri hiç unutulmadan izleyicinin aklında ilk günkü gibi tazeliğini ve duygu yüklü anlarını korur. Sovyet yapımları arasında en iyi filmlerden biri olarak hep anılacaktır.

Son olarak filmin yönetmeni Sergey Bondarchuk (Bondarçuk) aynı zamanda filmin başrol oyuncusudur. Bondarchuk’un ortaya koyduğu eserler çok sayıda ödüle layık görülmüştür.